ضرورت تعریف ضمانت پیشینی برنامهها و تغییر ریل سیاستگذاری/ کمتر از نیم درصد پوشاک قاچاق به کشور کشف میشود
تاریخ انتشار: ۲۰ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۶۰۲۹۷
پژوهشهای میدانی در این حوزه نشان میدهد با وجود نهادهای متولی متعدد برای مقابله با قاچاق پوشاک به کشور، تنها نیم درصد از کل قاچاق ورودی به کشور کشف میشود و کاهش آماری محمولههای قاچاق نیز ربطی به مبارزه نهادهای متولی در این بخش ندارد. اما آمار درستی برای برآورد میزان دقیق قاچاق پوشاک در کشور نداریم؟ چرا سازمانهای نظارتی نمیتوانند جلو ورود گسترده پوشاک غیرمجاز به کشور را بگیرند؟ علت بینتیجه بودن سیاستگذاریهای فعلی وزارت صمت چیست؟مهدی قربانیان، عضو اندیشکده اقتصاد مقاومتی و پژوهشگر حوزه قاچاق ضمن پاسخ به این پرسشها، به تشریح سیاستگذاری درست برای تولید رقابتپذیر نیز پرداخته است که در زیر میخوانید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
قابل اتکا نبودن آمار قاچاق پوشاک به سه دلیل
مهدی قربانیان، پژوهشگر حوزه قاچاق به سه دلیل آمار موجود در حوزه قاچاق پوشاک را قابل اعتنا نمیداند که نخستین دلیل متناقض بودن آمار ارائه شده است. وی میگوید: گزارش تحقیق و تفحص مجلس قاچاق کل حوزه پوشاک را در سالهای ۹۵ و ۹۶ حدود ۲۱.۵ تا ۲۵.۵ میلیارد دلار تخمین زده ولی ستاد مبارزه با قاچاق این آمار را ۱۲ تا ۱۳ میلیارد دلار اعلام کرده است. رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در مصاحبهای میزان قاچاق پوشاک را ۵۰۰ میلیون دلار و مدیر کل پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز این رقم را ۶۰۰ میلیون دلار عنوان میکند و از آن طرف اتحادیهها میگویند ۱.۸ میلیارد دلار کل قاچاق پوشاک است. این تناقضها، تخمین رقم واقعی را سخت میکند همین حالا وزارت صمت نمیداند چند واحد صنفی در کشور وجود دارد و خیلی از تولیدات هم به خاطر فرار مالیاتی به شکل زیرپلهای است.وی دلیل دوم قابل اتکا نبودن آمارهایی که ستاد قاچاق اعلام میکند را غیر قابل استناد بودن آنها به خاطر تعارض منافع شکل گرفته در این ستاد ذکر کرده و میافزاید: طبق ماده ۳ و ماده ۱۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز این ستاد هم وظیفه سیاستگذاری دارد و هم وظیفه ارائه آمار که این یک موقعیت تعارض منافع ایجاد کرده است که شایستگی ستاد برای ارائه آمار را از بین میبرد. قربانیان دلیل سوم قابل اعتنا نبودن آمارهای ارائه شده در این حوزه را مربوط به این میداند که ما در کشور آمار تولید و مصرف دقیقی نداریم. وی میگوید: روش مصوب سال ۹۵ شکاف عرضه و تقاضاست و برای اینکه جزءهای تولید و مصرف در شکاف عرضه و تقاضا محاسبه شود باید به سراغ جدول داده و ستانده رفت. جزئیات این جدول تورش یا خطاهایی دارد که به طور ذاتی فرد یا وسیله اندازهگیری انجام میدهد. با این سه دلیل آمارهای قاچاق پوشاک که اکنون اعلام میشود غیر قابل استناد است.
کاهش پوشاک غیرمجاز
قربانیان با اشاره به اینکه طبق پایگاه اطلاعات «ترید مپ» ورودی قاچاق پوشاک به ایران کاهش پیدا کرده، ولی علت آن مبارزه با قاچاق نیست میگوید: پس از سال ۹۷ که جهشهای نرخ ارز داشتیم سهم پوشاک در هزینه درآمد خانوار کاهش پیدا کرده و دلیل کاهش ورودیهای غیرمجاز، مبارزه با قاچاق پوشاک نیست. وی با بیان اینکه مسیرهای مختلفی برای ورود قاچاق پوشاک هست که از گمرکات رسمی کشور، مناطق آزاد ویژه اقتصادی و رویههای تجاری یاریرسان به قاچاق مثل تهلنجی، کولبری، مسافری و... وارد میشود، میافزاید: در گمرک به خاطر اینکه تاجران ما میخواهند از حقوق گمرکی، سود بازرگانی، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض بندری فرار کنند ترجیح میدهند از راههای دیگری از همان گمرک کالا را وارد کنند. بر پایه آمارهای گمرک تقریباً ۱۰ استان ۸۸ درصد پروندههای قاچاق را تشکیل داده بودند و روشهایی هم که از طریق گمرک برای قاچاق انجام میشود برای وارد کردن به صورت خلاف اظهاری است. مثلاً پوشاک وارد ولی اظهار میکنند پارچه است. بسیاری از محمولههایی که وارد گمرک میشوند باید از مسیر سبز عبور کنند و باید توزیع ریسک در طول زنجیره تأمین اتفاق بیفتد و مجموعههای دیگری هم باید در امتداد آن باشند.
کشف کمتر از نیم درصد پوشاک قاچاق
وی در پاسخ به اینکه چرا با وجود سازمانهای متولی متعدد در این حوزه کشفیات این بخش ناچیز به شمار میرود میافزاید: الان ستاد مبارزه با قاچاق اعلام میکند ۱۲ تا ۱۳ میلیارد دلار کل قاچاقی هست که وجود دارد، بعد طبق آمار خود ستاد کشفیات ۱۶ میلیون دلار است، یعنی زیر نیم درصد از قاچاق کشف میشود. دلیل این امر این است که برداشت درستی از گفتمان توزیع ریسک در طول زنجیره تأمین نشده و رویکرد توزیع ریسک به سمت نظارتی قضایی انتظامی رفته است. وی میگوید: ما سیاستگذاری صنعتی نداریم و به همین دلیل حمایتها اصلاً به زنجیره پوشاک اصابت نکرده است. باید پیش از اینکه دنبال مچ گرفتن و برخورد در سطح عرضه باشیم یا آیتی بیس شدن را دنبال کنیم، باید تسهیل تجارت را در گمرک دنبال کنیم.
برنامههای صمت بدون ضمانت اجرای پیشینی
وی درباره اینکه چرا برنامههای وزارت صمت نتیجهبخش نیست توضیح میدهد: چون برنامههای وزارت صمت ضمانت اجرایی پیشینی ندارد. ضمانت اجراها را در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز پیشینی دیدند؛ یعنی اگر کد رهگیری نصب نشود به صورت پلکانی یکسری جریمهها برای کسی که کدنصب نکرده در نظر گرفتهاند. در صورتی که ضمانت پیشینی این است ذینفعانی که دارند قاچاق انجام میدهند هیچ منفعتی برای شفاف شدن ندارند، ما هیچ وقت به انگیزه آن ذینفعان جواب ندادیم. مثلاً لایحه مینویسیم برای تهلنجی، اما نفع ملوان و لنجدار را در آن لایحه نمیبینیم. یا برای کولبر لایحه مینویسیم ولی شرایط واقعی کولبر را که نمیتواند نقش یک بازرگان را ایفا کند نمیبینیم. اینها ضمانت اجرای پیشینی محسوب میشود. پیش از اینکه بخواهیم به آیتی بیس شدن مبارزه فکر کنیم باید این اصلاحات تولید و تجارت را دنبال کنیم.
خبرنگار: زهرا طوسی
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: مبارزه با قاچاق کالا و ارز ستاد مبارزه با قاچاق میلیارد دلار سیاست گذاری قاچاق پوشاک برنامه ها وزارت صمت نیم درصد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۶۰۲۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آمار مخاطبان در نوروز و رمضان ۸ درصد افزایش داشته است
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، بخش خبری ساعت ۱۰:۳۰ شبکه خبر گفتگویی با آقای محسن شاکری نژاد رئیس مرکز تحقیقات صدا و سیما درباره آمار مخاطبان برنامههای نوروز و ماه رمضان داشت.
سوال: نظرسنجیها چگونه صورت گرفته است؟
شاکری نژاد: در مرکز تحقیقات صدا و سیما براساس مأموریت سازمانی تعریف شده به صورت معمول در طول سال هر دو هفته یک بار میزان مخاطب سریالهایی که روی آنتن است را میسنجیم و تقریباً هر ماه میزان مخاطب برنامههای شاخصی را که از تک تک شبکهها در حال پخش است میسنجیم و به صورت فصلی تحت عنوان نظرسنجیهایی تحت عنوان پیام گیران کلیت میزان مخاطب رسانه ملی و شبکههای مختلف را میسنجیم.
نظرسنجی به دو شکل انجام میشود، نظرسنجی به صورت تلفنی که بر همان اساس ما براساس استانداردهای جهانی با یک نمونه آماری تقریباً هزار نفره به صورت تصادفی از سراسر کشور تماس با شمارههای ثابت و در کنار ثابت اخیراً موبایل را تماس میگیریم، به صورت میدانی هم که به شکل درب منازل است که پرسشگران ما در تهران و مراکز استان باز براساس بلوک بندیهایی که وجود دارد براساس علوم آماری مراجعه میکنند به درب منازل شهروندان و میزان مخاطب برنامههای صدا و سیما را میسنجیم.
امروز ما در عصری هستیم که دیگر مخاطب اکتفا به دیدن دیوایس تلویزیون نمیکند خیلی موقعها مخاطبان بر بسترهای دیگر محتوای تولیدی رسانه ملی را دنبال میکنند، به عنوان مثال ما امروز دیگر وقتی میپرسیم مثلاً این سریال را دیده اید یا نه در کنارش میپرسیم که این را در کجا دیدید، یک بخشی که بخش جدی هم است بر بستر تلویزیون میبینند، عدهای تلوبیون، در شبکههای مجازی حتی پلتفرمها و حتی ماهواره هم بعضاً تولیدات رسانه ملی را منتشر میکنند، بنابر این اگر میگوییم ۷۰ درصد مردم در واقع تولیدات رسانه ملی را به نوعی دنبال میکنند یا میبینند الزاماً به این معنا نیست که همه بیننده تلویزیون هستند به عنوان مثال همین اخیراً برنامه محفل یکی از آیتم هایش که یک نوجوان گیلانی بود که قرائت میکرد، این صدها میلیون بار دیده شد در فضای مجازی، خود من در کلاسم در دانشگاه از دانشجویانم پرسیدم گفتم این را دیدید، گفتند بله دیدیم، بعد پرسیدم چند تا از شما از طریق تلویزیون و برنامه محفل دیدید فقط یک نفر گفت بقیه در بستر فضای مجازی دیده بودند، لذا باید این را دقت کنیم که امروز ما مخاطب را در بستر فضای مجازی هم لازم است که دنبال کنیم.
سوال: که در نظرسنجیهای شما تا آنجایی که من میدانم لحاظ شده بود این موضوع درست است؟
شاکری نژاد: ما میپرسیم بر چه بستری دیدید یا نه، منتها ما همین اخیراً روابط عمومی سازمان هماهنگ کردند یک نشست خبری در پایان ماه مبارک در مورد برنامههای نوروز و ماه رمضان داشتیم دوستانمان در فضای مجازی سازمان هم آمدند و در کنار گزارشی که ما داشتیم در مورد میزان مخاطب آنها هم میزان بازدیدهایی که از قطعات این برنامهها در فضای مجازی اتفاق افتاده بود ارائه کردند، اجمالاً اینها قابل جمع نیست یعنی وقتی ما میگوییم فلان برنامه اینقدر درصد مخاطب دارد و در کنارش مثلاً ۱۰۰ میلیون بار این دیده شده در فضای مجازی، اینها قابل جمع با همدیگر نیستند ولی باید در کنار همدیگر تحلیل شوند.
سوال: در همان نشست هم خود همکاران فضای مجازی گفتند که تعداد بازدیدها را دارند میگویند نه این که تعداد کاربرها الزاماً باشد.
شاکری نژاد: بله
سوال: به این ترتیب این برای نظرسنجیها به این ترتیب را شما گفتید طبعاً برای نوروز و ماه رمضان هم انجام شده، چه نتایج جالبی به دست آمده که برای خودتان از همه جالبتر است؟
شاکری نژاد: ما کلیت مخاطبی که در نوروز و رمضان داشتیم نسبت به مدت مشابه سال قبل ما با یک افزایش ۸ درصدی نسبت به سال قبل در میزان مخاطبان رسانه ملی مواجه هستیم، پربینندهترین سریال ما در ایام نوروز و رمضان که کماکان پخش آن ادامه دارد، سریال نون خ ۵ است با ۴۱ ممیز نیم میزان مخاطب البته یک نکته را اشاره کنم و آن این که عرض کردم ابتدای عرایضم که ما سریالها را هر دو هفته یک بار میسنجیم بنابر این اگر یک سریالی طولانی باشد ما ممکن است که چندین بار در مورد آن نظرسنجی کنیم، طبیعتاً نظرسنجی اول که به دست میآید این به مرور زمان هر دو هفته تکرار شود این میزان مخاطب در واقع افزایشی است.
یک نکتهای من دیدم در فضای مجازی منتشر شده بود که چرا این آمارها متناقض است، این کاملاً طبیعی است یعنی وقتی شما مثلاً در مورد برنامه نون خ الان اولین نظرسنجی ما است که ۴۱ و نیم درصد ما دو هفته دیگر دوباره نظرسنجی کنیم طبیعتاً این آمار تغییر میکند، ملاک ارائه میزان مخاطب یک برنامه آخرین نظرسنجی است که در مورد آن اتفاق میافتد مثلاً ما در مورد همین برنامههای ویژه رمضان محفل، زندگی پس از زندگی و امثالم سه مرحله نظرسنجی انجام دادیم، ما در ماه مبارک رمضان در مثلاً دهه اول یک نظرسنجی انجام میدهیم، ایام و لیالی قدر نظرسنجی دوم را انجام میدهیم و بعد از عید فطر نظرسنجی سوم که کلی است برنامههای رمضان، لذا برای برنامه مثلاً محفل ما سه عدد داریم در فضای مجازی متأسفانه عدد اول منتشر شده بود بعد که در همین نشست چند روز پیش اعلام شد عدد نهایی، یک شبههای ایجاد کردند که چرا این عددها تغییر کرده است متناقض است، کاملاً طبیعی است.
سوال: بعضیها میگفتند چه جوری شده محفل آمده و از زندگی پس از زندگی پیشی گرفته است؟
شاکری نژاد: یکی از نکات جالب این است که در یکی دو سال اخیر پرمخاطبترین برنامه افطارگاهی رسانه ملی برنامه زندگی پس از زندگی بود، با پخش برنامه محفل در واقع رقابت جدی بین این دو تا برنامه در میزان مخاطب بوجود آمد، ما سه تا نظرسنجی انجام دادیم اول، وسط و آخر ماه مبارک، در دو تا نظرسنجی اول برنامه زندگی پس از زندگی اول بود یعنی پرمخاطبترین بود و با یک فاصله خیلی کوتاهی برنامه محفل در واقع داشت تغییر میکرد، در نظرسنجی سوم باز با یک اختلاف کوتاهی این بار محفل برنامه اول شد.
من اگر عددها را خدمت شما عرض کنم، الان زندگی پس از زندگی که در اجرای اول ۱۷ و ۹ دهم بوده، در اجرای دوم رسیده به ۲۳ و ۴ دهم و در اجرای سوم رسیده به ۲۷ و ۱ دهم، در نقطه مقابل محفل در اجرای اول بوده ۱۷ و نیم یعنی ۴ دهم کمتر از زندگی پس از زندگی بوده، در اجرای دوم رسیده به ۲۳ و ۱ دهم یعنی تقریباً ۲ تا ۳ دهم کمتر از زندگی پس از زندگی و در اجرای پایانی رسیده به ۲۷ و ۹ دهم یعنی این بار تقریباً ۸ دهم درصد افزایش پیدا کرده است.
مستحضر هستید که بالاخره در فضای آماری خیلی موقعها این دادهها دادههایی که ما متقن بگوییم دقیقاً همین است، نیست ولی میخواهم عرض کنم که این دادهها کاملاً منطبق است با میزان بازدیدی که این برنامهها در فضای مجازی و در تلوبیون داشتند، دقیقاً همین اتفاق در تلوبیون هم افتاده یعنی میزان تماشای قطعات این برنامه و همچنین در فضای مجازی مثلاً در بازههای ابتدایی زندگی پس از زندگی بالاتر بوده و این اواخر محفل بالاتر بوده است.
سوال: درباره مجموعههای تلویزیونی دیگر هم بگویید؟
شاکری نژاد: پرمخاطبترین سریال نوروزی و رمضانی رسانه ملی سریال نون خ ۵ است که در اولین نظرسنجی ۴۱ و نیم درصد مخاطب داشته، جالب است که همین نون خ ۴ که سال قبل پخش شد در اولین نظرسنجی ۳۱ و ۴ هم درصد مخاطب داشته و نظرسنجی پایانی یعنی بعد از سه تا نظرسنجی در سال گذشته نون خ ۴ رسیده به ۴۰ ممیز ۹، الان نون خ ۵ در اولین اجرایش ۴۱ و نیم درصد مخاطب دارد که نشان از افزایش است.
سریال بعدی سریال زیرخاکی ۴ است که ۲۴ و ۹ دهم درصد مخاطب داشته، بعد از آن هفت سر اژدها که در سومین نظرسنجی ۲۲ و نیم درصد و بعد رستگاری است که باز در سومین نظرسنجی ۱۵ و نیم درصد. برنامههای افطاری اولی را عرض کردم محفل است با ۲۷ و ۹ دهم درصد بعد از آن زندگی پس از زندگی با ۲۷ و ۱ دهم درصد و جالب است که سومین برنامههای پرمخابط افطارگاهی رسانه ملی برنامههای شبکههای استانی است با ۱۹ و ۶ دهم درصد که طبیعی است مردم عزیز ما در مراکز استانها در سایر استانها به افق خودشان میبینند و جالب این است که در برنامههای سحرگاهی مان پرمخاطبترین از قضا برنامههای شبکههای استانی هستند که کاملاً منطبق با افق خودشان برنامهها را میبینند بعد از آن برنامه ماه خدای شبکه یک و بعد ماه من شبکه سه است.
ما در تمام ویژه برنامههای رمضانی نسبت به سال قبل افزایش مخاطب داریم جز در ویژه برنامههای شبکه ۵.
سوال: به نظر شما چرا؟
شاکری نژاد: ما تقریباً بین ۲ تا ۳ درصد کاهش مخاطب نسبت به سال قبل داریم، اتفاقاً ما از این استقبال میکنیم به این دلیل که خیلی از مردم امسال به دلیل این که لیالی قدر در تعطیلات نوروز واقع شده بود فرصت کافی برای حضور در محافل و هیئات و مساجدی را که برنامه شب قبل احیا دارد برگزار میشود داشتند لذا نسبت به سال قبل و سال ماقبل از آن که در ایام کرونا بود و مردم در منزل بودند میزان مخاطب ما ریخته است، اتفاقاً ما استقبال میکنیم ایامی مثل دهه محرم یا لیالی قدر مردم به جای این که تلویزیون ببینند بروند حضوراً در مراسم شرکت کنند و این به نظر میآید طبیعی است و مطلوب هم است ولی در بقیه آیتمها عرض کردم به لطف خدا ما افزایش مخاطب نسبت به سال قبل داریم.